Światowy Dzień Sokolnictwa obchodzony jest corocznie 16 listopada. Święto to powstało, aby uczcić i promować sokolnictwo jako część dziedzictwa kulturowego i tradycji łowieckich na świecie. Sokolnictwo, czyli sztuka polowania przy użyciu ptaków szponiastych (takich jak sokoły, jastrzębie czy orły), na ziemiach polskich pojawiło się ok. X w. i ma korzenie w starożytnych cywilizacjach Azji, a także na Bliskim Wschodzie.
Historia i znaczenie sokolnictwa
Sokolnictwo było niegdyś sposobem zdobywania pożywienia, a także symbolem prestiżu i siły w wielu kulturach. Dziś jest ono głównie pasją i sposobem na ochronę oraz zrozumienie ptaków drapieżnych/szponiastych i ich środowiska naturalnego. W 2010 roku sokolnictwo zostało wpisane na Listę Niematerialnego Dziedzictwa Kulturowego Ludzkości UNESCO, co podkreśliło jego wartość jako tradycji przekazywanej z pokolenia na pokolenie, wymagającej wiedzy, cierpliwości i szacunku do natury. Po ciężkich staraniach członków Polskiego Klubu Sokolników PZŁ „Gniazdo Sokolników” – 12 lat później, 14 grudnia 2021 roku, polskie sokolnictwo zostało wpisane na Reprezentatywną Listę Niematerialnego Dziedzictwa Kulturowego Ludzkości UNESCO.
Obchody Światowego Dnia Sokolnictwa
Dzień ten jest okazją do:
- Spotkań i pokazów sokolniczych organizowanych przez stowarzyszenia sokolnicze na całym świecie, które pozwalają poznać bliżej techniki sokolnictwa, ptaki drapieżne i ich rolę w ekosystemie.
- Warsztatów edukacyjnych dla dzieci i dorosłych na temat ochrony przyrody i ptaków drapieżnych/sokolniczych, przybliżających znaczenie ich ochrony w kontekście bioróżnorodności.
- Spotkań międzynarodowych sokolników, gdzie wymieniają się oni doświadczeniami, technikami i wiedzą na temat opieki nad ptakami oraz zrównoważonego korzystania z tej tradycji.
Sokolnictwo w Polsce
W Polsce sokolnictwo ma długą tradycję, sięgającą czasów średniowiecza, kiedy to było popularne na dworach królewskich i wśród szlachty. Obecnie sokolnictwo jest w Polsce legalne i praktykowane przez wykwalifikowanych myśliwych – sokolników, a metody sokolnicze wykorzystywane są głównie w celach ochronnych, edukacyjnych oraz przy hodowli ptaków drapieżnych.
Sokolnictwo a ochrona przyrody
Dzięki współpracy z organizacjami ochrony przyrody sokolnicy przyczyniają się do:
- Ochrony zagrożonych gatunków ptaków drapieżnych, prowadząc programy reintrodukcji i ochrony ich naturalnych siedlisk.
- Zwalczania szkodników – biologiczna ochrona (np. gołębi czy innych ptaków) na lotniskach, w miastach i na terenach rolniczych w sposób naturalny, z użyciem wyszkolonych ptaków, co pozwala ograniczyć użycie środków chemicznych, a ptakom daje możliwość korzystania ze swojego naturalnego zachowania-instynktu (dobrostan) jakim jest polowanie.
Światowy Dzień Sokolnictwa to czas, by docenić i celebrować tę niezwykłą tradycję, której wartość sięga daleko poza łowiectwo – jest to wyjątkowa więź między człowiekiem a naturą, która rozwija się na przestrzeni wieków.
Chwal Ćwik !